6 yếu tố nguy cơ gây ung thư gan

Ung thư gan hiện nay vẫn là nỗi ám ảnh với nhiều người vì tiên lượng khó hơn các bệnh ung thư khác, đặc biệt đây là căn bệnh đang gia tăng.

Cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện ung thư gan là khám sức khỏe định kỳ siêu âm gan 6 tháng/lần, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao như xơ gan, viêm gan mạn tính do rượu, viêm gan virus B, C,….

Ung thư gan nguyên phát gồm 3 loại chính:

– Ung thư biểu mô tế bào gan (phát triển từ tế bào gan)

– Ung thư biểu mô đường mật (phát triển từ đường mật trong gan)

– U nguyên bào gan (Hepatoblastoma). Trong đó ung thư biểu mô tế bào gan là hay gặp nhất.

Những yếu tố nguy cơ cao dễ mắc ung thư gan bao gồm:

• Yếu tố béo phì, bệnh tiểu đường

Trong vài năm gần đây, tỉ lệ người mắc bệnh tiểu đường, béo phì kèm theo ung thư gan trên thế giới đã gia tăng đáng kể. Đường máu và mỡ máu cao, sẽ được tích tụ tại gan, dẫn đến tổn thương thoái hóa các tế bào gan và dẫn tới xơ gan, làm tăng nguy cơ ung thư gan.

• Lạm dụng bia, rượu

Bia rượu có khả năng thúc đẩy gen sinh ung thư phát triển nhanh, dẫn đến ung thư sớm. Acetaldehye được sinh ra trong quá trình chuyển hóa rượu cũng làm suy yếu khả năng sửa chữa sai sót tự nhiên DNA của tế bào, gây tăng nguy cơ đột biến tế bào, từ đó khối ung thư sẽ hình thành.

Ngoài ra, rượu còn gây tổn thương các tế bào gan: khi uống quá nhiều rượu, chức năng thải độc của gan sẽ bị quá tải, các tế bào gan bị tổn thương trầm trọng, hình thành nên các mô sẹo, xơ, từ đó hình thành các bè gan xơ và ung thư gan.

 Sử dụng thực phẩm nấm mốc có nguy cơ gây ung thư gan

• Sử dụng thực phẩm chứa nấm, mốc

Những người ăn thực phẩm nấm mốc Aflatoxin trong nấm mốc là loại độc tố gây ung thư gan mạnh nhất hiện nay. Aflatoxin gây ung thư gan bằng cách gây đột biến ở gen p53. Nấm mốc thường xuất hiện ở những thực phẩm bảo quản, lưu trữ trong môi trường nóng, ẩm như gạo, lạc, đậu tương, lúa mì, ngô… có nguy cơ mắc ung thư gan.

• Thực phẩm tươi sống nhiễm sán

Thực phẩm tươi sống không được chế biến kỹ càng (như ăn gỏi) thường chứa nhiều loại sán (sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ…), trong đó có những loại sán khi xâm nhập vào cơ thể sẽ phá hủy gan, gây ung thư gan. Vì vậy, nếu thường xuyên sử dụng thực phẩm tươi sống, nhiễm sán sẽ có nguy cơ mắc ung thư gan.

• Lạm dụng thuốc hóa chất gây tổn thương gan

Một số thuốc, hóa chất nếu sử dụng hay tiếp xúc trong thời gian dài có thể gây tổn thương cho gan và dẫn tới ung thư gan như: thorotrast (trước đây được sử dụng cho chẩn đoán hình ảnh), vinyl chloride (sử dụng trong công nghiệp nhựa) v.v…

• Lạm dụng chất kích thích

Các chất kích thích như thuốc lá, thuốc lào,…nếu sử dụng với hàm lượng nhiều, trong thời gian dài có thể gây nên các bệnh về gan, trong đó có ung thư gan.

 

Ngoài ra, gia đình có người thân đã mắc ung thư gan, các bệnh lý về gan như: viêm gan virus B, C, xơ gan, gan nhiễm mỡ…thì cần điều trị sớm sẽ tránh nguy cơ biến chứng thành ung thư gan. Bởi virus viêm gan B và viêm gan C là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư tế bào gan nguyên phát.

 

Các bệnh viêm gan do nguyên nhân tự miễn, có thể đi kèm các bệnh tự miễn khác: như đái tháo đường typ 1, Basedow, viêm khớp dạng thấp, Lupus ban đỏ,…. thì cần điều trị các bệnh tự miễn để tránh biến chứng sang gan về sau.

 

Với người chưa tiêm vaccine phòng virus viêm gan B thì nên tiêm phòng sớm nhất để tránh nguy cơ nhiễm bệnh về sau.

Tóm lại: Hiện nay, các bệnh về gan mật như ung thư gan, xơ gan, các biến chứng do xơ gan ngày càng tăng. Hơn nữa, các bệnh nhân ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Rất nhiều bệnh nhân mắc bệnh khi mới chỉ 35 tuổi. Thậm chí có những bệnh nhân dưới 30 tuổi. Đặc biệt, có nhiều trường hợp bị ung thư khi đến viện khám đã ở giai đoạn nặng hay khối u to, đã bị tổn thương nặng.

Vì vậy, rất cần được sàng lọc sớm các bệnh về gan nói chung, và bệnh ung thư gan nói riêng. Việc khám kiểm tra ung thư gan không quá phức tạp, thông thường, các bác sĩ sẽ cho chỉ định làm xét nghiệm chỉ số ung thư gan và siêu âm hình thái gan, để có thể đánh giá về nguy cơ đối với lá gan. Sau đó, nếu nghi ngờ, các bác sĩ sẽ làm thêm một số xét nghiệm khác nữa để chẩn đoán xác định, mà không nhất thiết phải sinh thiết vào gan mới khẳng định ung thư gan.

Triệu chứng ung thư gan

Hầu hết mọi người đều không xuất hiện dấu hiệu và triệu chứng trong giai đoạn đầu của ung thư gan nguyên phát. Các dấu hiệu rõ ràng thường đến ở giai đoạn muộn như:

 

Giảm cân không rõ nguyên nhân; Ăn không ngon miệng; Cảm giác nặng, đau tức hoặc tự sờ thấy khối vùng hạ sườn phải; Buồn nôn và nôn; Mệt mỏi, suy nhược cơ thể; Chướng bụng; Vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu; Sốt…

Theo: suckhoedoisong.vn

Ung thư hay các bệnh hiểm nghèo khác không phải là dấu chấm hết, nhưng với điều kiện là phát hiện sớm. Vì thế, các chuyên gia y tế khuyến khích người dân có chế độ ăn uống lành mạnh, thể dục thể thao hợp lý và gặp gỡ bác sĩ để được tư vấn danh mục khám định kỳ phù hợp dựa trên nhu cầu riêng, độ tuổi, giới tính, tiền sử gia đình, tiền sử bản thân, chế độ sinh hoạt, thói quen ăn uống, các vấn đề sức khỏe hiện tại.